De functie van de business controller is een nieuwe, gegroeide functie
Interview met Ad Verbakel, Concerncontroller, Gemeente Eindhoven
Waar we in het verleden vooral financiële mensen hadden die ondersteuning gaven aan ons management is die functie gegroeid tot de functie van een controller die op een breder terrein een soort sparringpartner is voor de mensen in de lijn, voor ons management.
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=U41pjqSpJVo” width=”560″ height=”315″]
Transcriptie van het interview
De functie van business controller is een nieuwe, gegroeide functie. Waar we in het verleden vooral financiële mensen hadden die ondersteuning gaven aan ons management is die functie gegroeid tot de functie van een controller die op een breder terrein een soort sparringpartner is voor de mensen in de lijn, voor ons management. En die meedenkt en op een kritische manier maar wel positief meedenkt over wat de gemeente allemaal aan activiteiten doet en of dat de goede dingen zijn.
Eigenlijk is een gemeente gewoon een groot bedrijf. En sterker nog: het is ook nog een heel complex bedrijf omdat als je kijkt wat voor producten we hier allemaal hebben, dat is echt heel gevarieerd. Dat zijn van de wegen en straten tot zorg tot bijstanduitkering tot de paspoorten. Echt heel erg breed, En dan zie je dat de aard van deze organisatie toch wat meer gericht is op geld uitgeven en daar zit een verschil met het bedrijfsleven. Het bedrijfsleven is vooral bedoeld om te kijken hoe kunnen wij ons product optimaliseren, winst optimaliseren. En voor een gemeente ligt het nou net: hoe kunnen we die maatschappelijke functie zo goed mogelijk invullen. Dus we zijn een bestedende organisatie. Maar daar willen we wel de goede dingen voor doen en daar willen we wel tegen zo laag mogelijke kosten doen. Dus je moet ook gewoon inhoud kennen. Je moet weten waar het over gaat. Dus je moet het product kennen en het product is dan tussen aanhalingstekens omdat onze producten er iets anders uit zien. Maar je moet weten wat daar de context is. Je moet het krachtenveld kennen je moet weten hoe dat het daar in relatie tot elkaar werkt en als je dat goed beheerst dan kun je vanuit je financiële achtergrond daar ook een beter advies in geven. Als je nu kijkt naar de toenemende complexiteit. Er komen allerlei zorgfuncties naar de gemeente. het productenpakket wordt nog breder. En je hebt steeds meer te maken met allerlei instanties buiten de gemeente, dus in die ketens werken wordt steeds belangrijker. Dus in die complexiteit en ook in de toenemende krapte van geld, want we moeten allemaal bezuinigen, ze moeten het allemaal met minder doen. De zorg komt ook met minder geld over. Is het heel erg belangrijk dat deze mensen goed weten wat er speelt en daar een goed advies over kunnen geven. In die toekomst, die complexiteit die zal alleen maar groter worden, is dit een hele belangrijke functie.
Ik werk al een hele lange tijd bij de gemeente en ik kan me nog goed herinneren toen ik zelf studeerde werd er een beeld neergezet van: een overheid is helemaal geen goeie of leuke omgeving om te werken. Wij werden vooral richting bedrijfsleven gepraat. Maar ik ben eigenlijk toevallig bij de gemeente terecht gekomen en ik heb me eigenlijk van het begin af aan – heb ik het heel erg leuk gevonden omdat je én dicht in de maatschappij werkt; wat je doet heeft meteen een effect in de maatschappij, én die veelzijdigheid van onderwerpen die hier spelen heeft mij altijd heel erg geboeid. En nog steeds! Ik werk hier nog steeds met erg veel enthousiasme. En ik heb een hele tijd zelf als business controller gewerkt. Dat vond ik ook erg leerzaam. Ik heb daar ook verschillende disciplines gehad. Ik heb met groenbedrijven gehad. Ik heb de GGD gehad. Ik heb met het van Abbe Museum gewerkt. De bouw van het nieuwe museum was destijds een van de onderwerpen waar ik als business controller met de toenmalige directeur bij betrokken ben geweest. Met heel veel plezier gedaan. Heel veel van geleerd. En is denk ik een hele mooie stap.
Controller als coach
Artikel door Dirk Swagerman | Groningen, Juni 2014
De controller (m/v) kan op diverse wijzen opereren. Meestal zien we de controller als de bewaker van de bedrijfseconomische integriteit. Dat wil zeggen dat hij of zij er op toeziet dat er besluiten worden genomen die gericht zijn op efficiency en effectiviteit van de bestede middelen. Aan deze hoedanigheid ontleent de controller ook een groot deel van zijn gezag. In het onderwijs en bij de diverse opleidingen staat voor de vorming van de controller dit aspect dan ook centraal. Doch er zijn meer rollen van de controller te onderkennen. De controller treedt ook op als change-manager. Dan is het de persoon, die als projectmanager veranderingen in de financiële functie probeert door te voeren. Het bekende SAP-implementatie proces is daar dan een goed voorbeeld van.
Een andere positie van de controller is die van coach. Bij uitstek is de controller competent in zijn vakgebied, vandaar dat hij of zij wordt geconsulteerd voor inhoudelijke vragen over de BIV-AO, journaalposten, opstellen van de financiële rapportage om maar eens wat onderwerpen te noemen. In die positie stelt de controller zijn technische competentie beschikbaar voor anderen in de organisatie. Het gaat dan om de ad-hoc vraagbaak rol.
Het is naast al die – adviserende – rollen van belang dat de controller zich ook ontwikkelt als coach. Deze rol heeft een aantal dimensies. Dit is dan niet zo zeer inhoudelijk gericht maar veel meer gericht op gedragsverandering. Als eerste gaat het erom jonge medewerkers, die een goede dosis theoretische kennis hebben, wegwijs te maken in de praktijk. Doorgaans is dit een onderdeel van het management development programma waar jonge, veelbelovende starters deel van uit kunnen maken om zodoende goed te leren functioneren in de betreffende organisatie. Het gaat er dan om te leren zien hoe organisaties in de praktijk functioneren, zoals het herkennen van macht en invloed. Daarnaast is de rol van coach er op gericht om binnen de financiële functie op lang termijn een blijvende verandering tot stand te brengen. Dit is dan wat anders als de eerder genoemde projectmanagersrol, die ad-hoc wordt vervuld. Nu gaat het om beïnvloeding, met soft skills en overtuigingskracht lang termijn doelen te realiseren.
Het blijkt al te vaak dat de controller niet voldoende is geëquipeerd om die rol van coach goed te vervullen. Dit komt mede omdat de controllersfunctie een inhoudelijk sterke functie is. Het gaat daarbij voor een belangrijk deel om het voorhanden hebben van specifieke inhoudelijke kennis. Nu wordt er een beroep gedaan op allerlei andere vaardigheden. Als het uiteindelijk zal gaan om aan te geven wat de blijvende impact van de controller zal zijn, dan is het voorhanden hebben van deze vaardigheden een absolute must.
De controller zou deze capaciteiten kunnen verkrijgen om bewust te zoeken naar opleidings- en vormingsmogelijkheden vroeg in zijn of haar carrière. Een andere mogelijkheid is dat de controller, wanneer hij of zij participeert in het management development programma, in een vroeg stadium ervaring opdoet in een operationele functie waar het gaat om de problemen op te lossen van alle dag. In die functie worden managementvaardigheden ontwikkeld om sturing te geven aan medewerkers om de organisatie-doelen te realiseren.
Met die ervaring heeft de controller voor zijn – latere – functioneren een daadwerkelijke verrijking in zijn functioneren opgedaan wat hem of haar inzicht geeft in waar het management mee bezig is en hoe deze dan de financiële discipline aanwendt in het management. Daarmee kan de controller ook medewerkers coachen om de financiële functie zodanig aan te wenden dat er een daadwerkelijke lange termijn bijdrage zal zijn aan de gestelde doelen.
Mei 2014
April 2014
Maart 2014
Investeer in je competentie ontwikkeling
De oude boekhouder die zich alleen maar met cijfers bezig houdt, is niet meer. De hedendaagse controller doet veel meer dan dan doet. Hij of kijkt achter de cijfers, kijkt vooruit en is een strategisch partner voor het management. Klinkt goed, maar hoe doe je dat in de praktijk? Experts Ross Paterson en Bart Vermaas, directeuren van CFO Partners, geven de komende weken een aantal nuttige tips.
Tip van deze week:
Investeer in je competentie ontwikkeling
Het ontbreekt controllers niet aan financieel inhoudelijke kennis om als strategisch partner te fungeren. Het is eerder de zachte kant. De klassieke stereotype controller komen we in de praktijk nog veel tegen. Tikje schuw, saai, reactief en droog in communicatie. Dat zijn niet de mensen die je uitnodigt om mee te denken over het strategische plan. Tip aan controllers kies een competentie waar je het meeste moeite mee heb en ontwikkel deze! (door training, coaching)
De uitdagingen waar KPN voor staat, zijn groot.
Interview met Ayse Keskin- Director Business Control Marketing & Sales Consumer Mobile & Residential KPN, door CareerGuide
De uitdagingen waar KPN voor staat, zijn groot. De telecommarkt is enorm in beweging. Het communicatiegedrag van klanten is veranderd en internet-spelers (denk aan WhatsApp, Twitter en Netflix) winnen steeds meer terrein. Tegelijkertijd zijn er ook veel groeikansen zoals complete oplossing voor consumenten (de combinatie van internet, digitale televisie, vaste en mobiele telefonie) evenals de markt voor mobiel internet met 4G. In deze turbulente en concurrerende markt biedt KPN communicatiediensten aan die eenvoudig, betrouwbaar en vernieuwend zijn.
´Dat maakt de uitdaging waar we voor staan des te groter´, opent Ayse Keskin het gesprek. Zij is Director Business Control Marketing & Sales. ´Hoe speel je in op de ontwikkelingen in de markt en keer je de trend van afnemende omzetten. In dat proces ondersteunen wij het MT met analyses en denken we proactief mee. Onze rol is daarmee verschoven naar business partner die meedenkt over de strategie en marktbewerking. Onze primaire verantwoordelijkheid ligt in het vooruitkijken en meesturen met het management.´
Best in Finance
´In de afgelopen jaren hebben we de kans gekregen naar die rol toe te groeien´, vervolgt Ayse. ´In 2007 ging het Best in Finance-programma van start met als doel de financiële functie effectiever te organiseren om meer toegevoegde waarde voor de business te realiseren. Daaardoor heeft een herschikking van de financiële rollen plaatsgevonden. Waar vroeger Accounting, Financial control en Business control door elkaar heen liepen is een strakkere scheiding gerealiseerd. De Financial Controller heeft de regie op de financiële processen en helpt ons met analyses en adviezen. Samen maken we de vertaalslag naar de business.
Best in Finance is een succes. De specialisatie in 3 verschillende rollen heeft kwaliteit in de hand gewerkt. Mensen voelen zich beter op hun plek en vanuit de markt hebben we top-talent weten aan te trekken. Het programma heeft door de jaren heen ook een diepere lading gekregen. Best in Finance staat nu voor de cultuur binnen de Finance discipline; voor de gedrevenheid om de prestaties almaar te willen verbeteren.
Ronald Touwslager; Business Controller één van de meest waardevolle functies
Interview met Ronald Touwslager, directievoorzitter Obvion
Ik denk dat de business controller van eminent belang blijft binnen een bedrijf, met name vanwege het tegenwicht dat hij vormt voor directeuren en managers om gezamenlijk de toekomst van een bedrijf te bepalen.
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=hbYBaRU_ueA&feature=youtu.be” width=”560″ height=”315″]
Transcriptie van het interview
Ik denk dat de business controller een van de meest waardevolle functies is binnen de financiële functie, omdat de business controller in tegenstelling tot de ouderwetse financiële controller c.q. de boekhouder ook veel meer in staat is om sparring partner van de directie te zijn. Hij is in die zin ook veel meer partner die niet alleen maar terugkijkt naar het verleden en wat gerealiseerd is, maar met name ook mee kijkt naar de toekomst.
Wat ik belangrijk vind binnen Obvion is dat je als directie bepaalde besluiten wil nemen, bepaald beleid tot uitvoering wil brengen. Daar wil je een terugkoppeling op krijgen wat de effecten daarvan zijn en daarop kunnen bijsturen, dus dat vraagt vooral een kritische houding van een business controller.
Ik vind het oude adagium ‘je kunt elk bedrijf aansturen’ onzinnig. Ik vind dat je iets moet hebben met het bedrijf, met het vak. Als je in een fabriek werkt dat friet maakt, dan moet je iets met eten hebben. Zo vind ik ook dat als je in een hypotheekbedrijf werkt, moet je wel snappen wat een hypotheek is.
Ik denk dat de business controller van eminent belang blijft binnen een bedrijf, met name vanwege het tegenwicht dat hij vormt voor directeuren en managers om gezamenlijk de toekomst van een bedrijf te bepalen.
De belangrijkste tip die ik voor business controllers heb is dat je jouw enorm analytisch vermogen, dat je sterk ontwikkelt tijdens je studie en in je vak, weet om te zetten in daadkracht bij anderen. Dat betekent dat je moet beïnvloeden vanuit een niet hiërarchische positie. Dat is iets wat verschrikkelijk veel oefening vraagt en ik zou het met name gunnen aan de business controller: heb het lef om dat ook te proberen en te ontwikkelen.
Functie van Business Controller niet voor iedereen weggelegd
Hoe ziet Mediq de functie van business controller binnen hun organisatie? En hoe is deze functie ingericht? Waar liggen de kwaliteiten? Wij vroegen het Hans Janssen, CFO Mediq.
Het is een functie die dus niet voor iedereen weggelegd is, maar daardoor ook een hele interessante functie voor financiële mensen die dicht tegen de business aan willen zitten. Natuurlijk zit een business-controller in de discussie over strategie met zijn financiële pet op. Dus hij brengt de financiële kennis mee in deze discussie
Bekijk het interview
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=7Y1RPL2IXnI&feature=youtu.be” width=”560″ height=”315″]
Transcriptie van het interview
De business controller is eigenlijk diegene binnen de financiële functie die de mensen binnen die financiële functie verbindt met de business. Dus het kruispunt tussen financiën en de business. Het is een functie die dus niet voor iedereen weggelegd is, maar daardoor ook een hele interessante functie voor financiële mensen die dicht tegen de business aan willen zitten. Natuurlijk zit een business-controller in de discussie over strategie met zijn financiële pet op. Dus hij brengt de financiële kennis mee in deze discussie.
Managen van het strategisch proces
Wat ook belangrijk is voor de controller is dat hij het strategisch proces managet. Dus zowel de financiële kant als het proces, en daarnaast de challenger op het gebied van de business. Dus dat zijn de kerntaken, wat mij betreft, die een controller speelt in het strategisch managementproces. Maar ze hoeven geen medische kennis te hebben, maar ze moeten natuurlijk wel voldoende affiniteit met de business hebben. Dat is wel heel erg belangrijk, want anders kunnen ze nooit een goeie gesprekspartner zijn. Natuurlijk hebben we mensen die gespecialiseerd.. in ons geval, we hebben apothekers in dienst.
De markt begrijpen
Onze controllers hoeven geen kennis van de farmacie te hebben, maar ze moeten wel begrijpen hoe de markt van de farmacie eruit ziet. Wat de ontwikkelingen zijn, hoe het business model van de farmacie eruit ziet en wat de veranderingen daarin zijn. Dat is wel heel erg belangrijk. Ik denk dat het tegenwoordig, voor mensen die nu starten, dat het lastiger is om er voor te zorgen dat ze de breedte in die financiële discipline ook krijgen. En het is belangrijk om dat vroeg in je carrière te doen. Ook als je werkt bij een grote multinational, zorg ervoor dat je uitstapjes kan maken in dat soort discipline. Want dat verrijkt ook jou controllerskennis.
3 tips voor de controller
De tips voor een business-controller zijn eigenlijk drie. Eentje is zorg dat je voldoende financiële kennis hebt, dus ook weet hoe een boekhouding werkt, dat is één. Tweede is, begrijp je business, begrijp je business model. En ook de ontwikkelingen in dat business model. En de derde, en zeker niet het onbelangrijkste, zorg voor de controls. Jij zit met de pet op van controls aan tafel, en denk goed na over wat zijn de controls in deze business.
Opleiding Controller in de Zorg
Bent u (toekomstig) controller in de zorg? En is uw streven om als finance professional een proactieve rol te vervullen binnen uw organisatie om kwalitatieve en betaalbare zorg te realiseren? Bekijk dan de 5-daagse opleiding Controller in de Zorg.